سوم اردیبهشت ماه روز تولد شیخ بهایی را روز معماری نام نهاده اند. انتظار می‌رود در این روز با مشارکت بخش‌های مختلف جامعه به خصوص بخش‌های دولتی و عمومی توجه به معماری اصیل ایرانی اسلامی و طرح مباحث مرتبط با آن در جامعه شکل گسترده‌تری به خود بگیرد. به همین مناسبت با رییس دانشکده معماری دانشگاه یزد به گفتگو نشستیم.

اولین دانشکده معماری خارج از پایتخت

دکتر سید محمدحسین آیت‌اللهی می گوید: هنگامی که پس اخذ مدرک تحصیلی خود از آمریکا وارد ایران شدم بی صبرانه منتظر بودم تا رشته معماری در یزد راه اندازی شود که سال 68 گروه معماری را به همت دکتر محمدرضا اولیاء راه اندازی کردیم و با اختصاص ساختمان فعلی موقوفه مرحوم رسولیان، فعالیت اصلی رشته آغاز شد و به سرعت توانستیم گرایش کارشناسی ارشد را به این دانشکده بیاوریم، گروه معماری و عمران اولین رشته هایی بودند که در دانشگاه یزد تاسیس شدند و چهارمین دانشگاه در کل کشور بودیم که رشته معماری را تاسیس می کردیم ضمن اینکه اولین دانشکده معماری خارج از پایتخت بودیم.

چرا یزد؟

معماری رشته ای است که باید روح و هنر را پرورش دهد و از گذشته درس بگیرد، تهران زمینه مناسبی برای این کار نداشت بنابراین تصمیم بر آن شد تا استان یزد با وجود ظرفیت ها و قابلیت هایی که در زمینه معماری و معماری سنتی دارد اقدام به ایجاد این رشته در خارج از پایتخت و در بافت سنتی نماید و بعد از یزد استان های دیگر دریافتند که این رشته را در بافت تاریخی تاسیس کنند.

تعداد دانشجویان و اعضای هیأت علمی

در حال حاضر تعداد 700 دانشجو و 250 دانشجوی کارشناسی ارشد در دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد مشغول به تحصیل هستند و رشته هایی همچون هنر و کارشناسی ارشد نقاشی، معماری و شهرسازی، کارشناسی ارشد معماری و طراحی شهری و کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری فعال است.

در بحث اساتید و اعضای هیات علمی نیز در حال حاضر 13 هیأت علمی در رشته معماری و شش نفر در شهرسازی  و چهار نفر در رشته نقاشی  فعال هستند ضمن اینکه تفاهم نامه هایی با دانشگاه ها و اساتید برتر همچون دانشگاه شهید بهشتی و علم و صنعت داشتیم که همچنان ادامه دارد و از اساتید برجسته آنها در زمینه معماری دعوت می کنیم تا به عنوان استاد مدعو در دانشکده معماری تدریس کنند.

راه اندازی رشته های جدید

گرایش های انرژی و منظر در مقطع کارشناسی ارشد رشته معماری مصوب شده است که به زودی راه اندازی خواهد شد ضمن اینکه دانشجویان در مقطع دکترای معماری در مهر ماه سال آینده پذیرش خواهند شد و مجوز رشته مرمت نیز در مقطع کارشناسی ارشد در شرف اخذ  است همچنین راه اندازی رشته صنایع دستی و گرافیک را در برنامه داریم که هنوز مقدمات مجوز آن در حال انجام است.

افتخار حضور در بافت سنتی

افتخار ما این  است که در بافت تاریخی و سنتی یزد  دانشکده معماری را بنا کرده ایم  و معماری را  جدا از مردم و فرهنگ گذشته نمی دانیم؛ در اینجا تعامل دانشجو با محیط باعث شده است تا کالبد را به عنوان یک متن و کتاب برای معماری سنتی مورد استفاده قرار دهیم و تاثیر چند برابر آن را در دید و علاقه دانشجویان شاهد هستیم و می بینیم که  این فضا حس تعلق در بین دانشجویان ایجاد کرده است و رابطه با این محیط در انسانیت و شکل گیری شخصیت دانشجو  و نگاه به معنویت و خالق تاثیر داشته است.

فرصت جدید برای احیای ارتباطات بین المللی

دانشکده معماری تا کنون ارتباط بین المللی بیشتری با دانشگاه های خارجی نسبت به سایر دانشکده ها داشته است که توانستیم در سطح بین الملل شناخته شویم ولی این ارتباط خارجی در سال های اخیر به دلیل نوع مدیریت تحریم شد و مجبور به توقف آن شدیم که سعی داریم با فرصت جدید این ارتباط ها را افزایش دهیم و در برنامه های آینده به سوی آن خواهیم رفت که دانشجوی خارجی را در دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد پذیرش کنیم. همچنین کارگاه های آموزشی با همکاری اساتید خارجی برگزار کنیم چنانکه در گذشته هم این طرح با عنوان "کاراون" انجام می شد.

همین که در دانشگاه ها و مجامع علمی خارجی مطرح شویم و دانشجویان با این علوم در سطح خارج آشنا شوند در خواهند یافت تا از نظر علمی همپای دانشگاه های مطرح هستند و این انگیزه را بالا خواهد برد.

 مدرنیته و معماری سنتی در یزد

انتظار ما این بوده است که بتوانیم در معماری یزد تاثیر گذار باشیم ولی باید بگویم بیش از این می توانستیم تاثیر گذار باشیم. از آنجا که مدرنیته و ماشین زدگی سرعت زیادی در نفوذ به همه جوامع دارد و تعداد دانشجویانی که در این رشته معماری مدرن توسط موسسات آموزشی بی شماری در حال دانش آموختگی هستند دیدگاه معماری سنتی را کمرنگ کرده است ولی ما مسیر خودمان را طی خواهیم کرد چرا که معماری سنتی برای تعالی روح آدمی است، برای رفاه و زندگی است.

برنامه‌های مهم آینده

افزایش رشته ها و پزیرش دانشجو در رشته ای جدید در دوره های تحصیلات تکمیلی، معرفی در سطح بین الملل، تقویت ارتباط محله ای و مردمی از اهداف مهمی است که در نظر گرفته شده است.

گزارشگر: زینب زارع

تصاویر: مهدی دهقان چناری

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا